The Waqf ( Amendment) Bill-వక్ఫ్ సంస్కరణ బిల్లు 2025
Waqf (amendment ) Bill , 2025 And The Mussalman Waqf Bill (రద్దు) 2024, లను భారత పార్లమెంట్ రెండు సభల్లో చర్చించి ఆమోదించింది. రాజ్యసభలో 12-గంటల పొడవైన చర్చ తర్వాత బిల్లుకు 128 ఓట్లు అనుకలంగా మరియు 95 ఓట్లతో వ్యతిరేకంగా వచ్చి చివరికి ఆమోదం తెలిపింది. దీనికి ముందు లోకసభ లో 288-232 ఓట్లతో బిల్లును ఆమోదించింది. అదనంగా, రాజ్యసభ లో “The Mussalman Waqf Bill ” (రద్దు) , 2024 ను 17-గంటల నిరంతర సదస్సు తర్వాత ఉదయం 4 గంటలకు ఆమోదించింది.ఇది 1981 నుండి ఇప్పటివరకు అంత్యంత సమయం తీసుకొని ఆమోదించబడ్డ బిల్ ఇదే.
Waqf ‘ అర్థం-Meaning of Waqf
– ఇస్లామిక్ నియమాల ప్రకారం మతపరమైన/దాతృత్వ ప్రయోజనాలకు అంకితం చేయబడిన ఆస్తులు.
– దీనిని అమ్మకూడదు.,యజమాని “అల్లాహ్కు బదిలీ అవుతుంది.
*ముతవల్లి* (నిర్వాహకుడు) ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది
వక్ఫ్ సవరణ బిల్లు అంటే ఏమిటి-What is meant by Waqf Amendment bill
– వక్ఫ్ సవరణ బిల్లు ప్రస్తుత వ్యవస్థలో 44 మార్పులను ప్రవేశపెట్టడం ద్వారా దేశవ్యాప్తంగా వక్ఫ్ ఆస్తుల నిర్వహణను సంపూర్ణంగా మార్చడానికి ఉద్దేశించింది. ఈ మార్పులు 2024 ఆగస్టులో లోక్సభలో రూపొందించి ప్రవేశపెట్టబడ్డాయి. ఈ బిల్లు వక్ఫ్ బోర్డులు మరియు కేంద్ర వక్ఫ్ కౌన్సిల్ పనితీరులో ఎక్కువ సశ్రద్ధ మరియు పారదర్శకతను తీసుకురావడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
Objective -Waqf ఆస్తుల పరిపాలనను మెరుగుపరచడం ద్వారా వెనుకబడిన వర్గాలకు ప్రయోజనం కలిగించడం.
AMENDMENTS Suggested : మొత్తం 66 సవరణలు ప్రతిపాదించబడ్డాయి – బిజెపి నుండి 23, మరియు ప్రతిపక్ష సభ్యుల నుండి 44.
బిల్లు యొక్క ఉద్దేశ్యం-The Purpose of the Bill
– *వక్ఫ్ (సవరణ) బిల్లు, 2025 ప్రధాన లక్ష్యం వక్ఫ్ ఆస్తుల నిర్వహణలో స్పష్టత, జవాబుదారీతనం మరియు సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపరచడం.
– వక్ఫ్పఆస్తుల పర్యవేక్షణ మరియు చట్టపరమైన ఏర్పాట్లను బలపరుస్తుంది.
లోక్సభ/రాజ్యసభలో ఆమోదం-Passed in Both Houses.
– వక్ఫ్ (సవరణ) బిల్లు 2025 కు “Unified Waqf Management Empowerment ,Efficiency and Development (UMEED) బిల్లు” అని పేరు మార్చారు.
– ముస్లిం వక్ఫ్ (రద్దు) బిల్లు, 1923 చట్టాన్ని రద్దు చేస్తుంది.
పార్లమెంటరీ ప్రక్రియ-Process in Parlaiment
- – రాజ్యసభలో 12-గంటల చర్చ తర్వాత 128-95 ఓట్లతో, లోక్సభలో 288-232 ఓట్లతో ఆమోదించారు.
– వక్ఫ్ ఆస్తుల నిర్వహణ, ట్రిబ్యునల్స్ పాత్రపై సభ్యులు చర్చించారు. - Central Home Minister అమిత్ షా, And Union Minister for Minority Affairs- Kiran rijiju, బిల్లు సవరణలను బలంగా సమర్ధించారు.
Waqf (సవరణ) బిల్లు 2025 & Mussalman Waqf (రద్దు) బిల్లు 2024
OBJECTIVES *
1. Waqf (సవరణ) బిల్లు 2025
– 1995 వక్ఫ్ చట్టాన్ని సవరించి, నిర్వహణ సవాళ్లను పరిష్కరించడం.
– వక్ఫ్ బోర్డుల సామర్థ్యాన్ని పెంపొందించడం.
2. Mussalman Waqf (రద్దు) బిల్లు 2024
– 1923 కాలనీ-యుగ చట్టాన్ని రద్దు చేయడం.
– 1995 చట్టం క్రింద ఏకరూపత, పారదర్శకతను నిర్ధారించడం.
రాష్ట్రాల్లో వక్ఫ్ ఆస్తులు
తెలంగాణలో మొత్తం 33,929 వక్ఫ్ ఆస్తులు ఉన్నాయి. వీటి విస్తీర్ణం 77,538 ఎకరాలు. ఇవి కేవలం వ్యవసాయ భూములు మాత్రమే. ఇవి కాకుండా షాపింగ్ కాంప్లెక్స్‌లు, భవనాలు వంటి ఇతర ఆస్తులను కూడా ఉన్నాయి. అత్యధికంగా మెదక్ జిల్లాలో 23,910 ఎకరాల భూమి ఉంది. అత్యల్పంగా ఖమ్మం జిల్లాలో 534 ఎకరాల భూమి ఉంది. వక్ఫ్ బోర్డుకు మెుత్తం 77,538 ఎకరాల భూమి ఉండగా.. అందులో చాలా వరకు కబ్జాకు గురైంది. దాదాపు 74 శాతం అంటే.. 57,423 ఎకరాల్లోని ఆస్తులు పూర్తిగా లేదా కొంతభాగం కబ్జాకు గురయ్యాయి. వీటిని ప్రైవేట్ వ్యక్తులు లేదా సంస్థలు ఆక్రమించాయి.
మరియు
-ఉత్తర ప్రదేశ్ (27%),
పశ్చిమ బెంగాల్ (9%
పంజాబ్ (9%)
ఆమోదించిన సవరణల వివరాలు
గైర్-ముస్లిం సభ్యుల చేరిక:* రాష్ట్ర వక్ఫ్ బోర్డుల కూర్పు ఇప్పుడు గైర్-ముస్లిం CEOలు మరియు కనీసం ఇద్దరు గైర్-ముస్లిం సభ్యులను అనుమతిస్తుంది.
కేంద్ర వక్ఫ్ కౌన్సిల్‌లో మార్పులు:* కౌన్సిల్ ఇప్పుడు ఒక కేంద్ర మంత్రి, ముగ్దురు పార్లమెంట్ సభ్యులు, ఇద్దరు మాజీ న్యాయమూర్తులు, ‘జాతీయ ఖ్యాతి’ గల నలుగురు వ్యక్తులు మరియు సీనియర్ ప్రభుత్వ అధికారులను కలిగి ఉంటుంది.
ఈ సభ్యులలో ఎవరికీ ఇస్లాం మతానికి చెందినవారిగా ఉండాల్సిన అవసరం లేదు.
*ఆస్తి యాజమాన్య వివాదాలు: బిల్లులోని సెక్షన్ 3C(2) ప్రకారం, వక్ఫ్ గా పేర్కొనబడిన ఆస్తి వాస్తవానికి ప్రభుత్వ భూమి కాదా అని నిర్ణయించే అధికారాన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం, జ్యూరిస్డిక్షనల్ కలెక్టర్ ద్వారా పొందుతుంది. ఈ మార్పు వక్ఫ్ ట్రిబ్యునల్స్ నుండి కలెక్టర్లకు అధికారాన్ని మారుస్తుంది.
ప్రతిపాదిత మార్పుల ప్రభావం-Effects of Amendments
*వక్ఫ్ ఆస్తి నిర్వహణపై:
– గైర్-ముస్లిం సభ్యుల చేరిక ద్వారా ప్రభుత్వ పర్యవేక్షణ పెరుగుదల.
– వివాదాల పరిష్కార అధికారం వక్ఫ్ ట్రిబ్యునల్స్ నుండి రాష్ట్రం నియమించిన కలెక్టర్లకు మార్పు.
*మైనారిటీ ప్రాతినిధ్యంపై:
సవరణలు సమ్మిళితత్వాన్ని పెంచడానికి ఉద్దేశించినప్పటికీ, విమర్శకులు గైర్-ముస్లిం సభ్యుల చేరిక వక్ఫ్ బోర్డుల సముదాయ-నిర్దిష్ట దృష్టిని తగ్గించవచ్చని వాదిస్తున్నారు.
*వెనుకబడిన వర్గాలపై:
వక్ఫ్ ఆస్తి పరిపాలనలో సామర్థ్యం మరియు పారదర్శకతను మెరుగుపరచడం ద్వారా బిల్లు పేద మరియు పస్మందా ముస్లింలకు ప్రయోజనం చేకూరుస్తుందని ప్రభుత్వం పేర్కొంది.
Also Read Kakaityan Dynasty in telugu
కొత్త బిల్లులోని ముఖ్యమైన సవరణలు
కేంద్ర వక్ఫ్ కౌన్సిల్-central Waqf council
– వక్ఫ్ శాఖకు సంబంధించిన కేంద్ర మంత్రి *అధికారిక అధ్యక్షుడు*.
– సభ్యులలో :Members
– పార్లమెంటు సభ్యులు (MPs).
– జాతీయ ఖ్యాతి గల వ్యక్తులు.
– సుప్రీంకోర్టు/హైకోర్టు నివృత్త న్యాయమూర్తులు.
– ముస్లిం చట్టంలో ప్రముఖ పండితులు.
– *కొత్త నిబంధన: 2 మంది ముస్లిం కాని సభ్యులు ఉంటారు
వక్ఫ్ బోర్డుల-composition
– రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు ప్రతి వర్గం నుండి ఒక వ్యక్తిని నామినేట్ చేయడానికి అధికారం ఇవ్వబడింది.
– ఇద్దరు ముస్లిం కాని సభ్యులు అవసరం.
– షియా, సున్నీ మరియు బ్యాక్వర్డ్ ముస్లిం వర్గాల నుండి ఒక్కొక్క సభ్యుడు.
– 2 మంది ముస్లిం మహిళా సభ్యులు* అవసరం.
ట్రిబ్యునల్స్ -composition
– ముస్లిం చట్టంలోని నిపుణుని తొలగించారు.
– జిల్లా కోర్టు న్యాయమూర్తిని చైర్మన్ నియమిస్తారు.
– జాయింట్ సెక్రటరీ ర్యాంక్ అధికారి ఉంటారు.
ట్రిబ్యునల్ ఆదేశాలకు వ్యతిరేకంగా అప్పీల్స్-appeals against tribunalas orders
– *మునుపటి చట్టం*: ట్రిబ్యునల్ నిర్ణయాలకు వ్యతిరేకంగా అప్పీల్ అనుమతించబడలేదు.
– *కొత్త బిల్లు: ట్రిబ్యునల్ నిర్ణయాలకు వ్యతిరేకంగా **90 రోజుల్లో హైకోర్టుకు అప్పీల్* చేసుకోవచ్చు.
ఆస్తుల సర్వే
– సర్వే కమిషనర్ స్థానంలో జిల్లా కలెక్టర్ లేదా సీనియర్ అధికారులువక్ఫ్ ఆస్తుల సర్వేని పర్యవేక్షిస్తారు.
ప్రభుత్వ ఆస్తులు వక్ఫ్గా గుర్తించబడినప్పుడు
– ప్రభుత్వ ఆస్తులు వక్ఫ్గా గుర్తించబడితే, అవి *వక్ఫ్ ఆస్తులు కావు*.
– కలెక్టర్ ద్వారా *రెవెన్యూ రికార్డులు నవీకరించబడతాయి*.
ఆడిట్లు-audits
– *సాలుకు ₹1 లక్ష కంటే ఎక్కువ ఆదాయం ఉన్న వక్ఫ్ సంస్థలు,రాష్ట్ర ఆడిటర్ల ద్వారా ఆడిట్ చేయబడతాయి.
కేంద్రీకృత పోర్టల్-centralized portal
– ఆటోమేటెడ్ వక్ఫ్ ఆస్తి నిర్వహణ* కొరకు కేంద్రీకృత పోర్టల్, సామర్థ్యం మరియు పారదర్శకతను పెంచుతుంది.
ఆస్తులను వక్ఫ్కు అర్పించడం-propertydedication
– *కనీసం 5 సంవత్సరాలుగా ముస్లిం మతాన్ని అనుసరించే వ్యక్తులు*, వక్ఫ్కు ఆస్తులు అర్పించవచ్చు (2013కి ముందు నియమాలు పునరుద్ధరించబడ్డాయి).
మహిళల వారసత్వ హక్కులు
– వక్ఫ్ డిక్లరేషన్ ముందు, మహిళలు తమ వారసత్వ హక్కులను పొందాలి.
– విధవలు, విడాకులు పొందిన మహిళలు మరియు అనాథలకు ప్రత్యేక నిబంధనలు ఉంటాయి.
Also Read Kakaityan Dynasty in telugu–Click here
Also Read ikshavaku Dynasty in telugu-Click here
ఆందోళనలు
- గైర్-ముస్లిం సభ్యుల నియామకం
- ఇతర మత ట్రస్టులతో సమానత్వం లేదని విమర్శలు.
- ముస్లిం న్యాయ నిపుణుల తొలగింపు*: వివాదాల పరిష్కారాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది.
- 5-సంవత్సరాల ఇస్లామిక్ అభ్యాస షరతు*: ఈ నియమం అస్పష్టంగా ఉంది.
